Φαίνεται ότι ο ταχύτατα αυξανόμενος αριθμός των αλλεργικών ατόμων παγκοσμίως, οφείλεται στην περιβαλλοντική υποβάθμιση του πλανήτη με την καταστροφή των δασών και τη διαρκώς αυξανόμενη μόλυνση του περιβάλλοντος με χημικά, βαρέα μέταλλα κα.
Από τη Ματίνα Χρονοπούλου
N. D., Ph. D. Δρ. Φυσικοπαθητικής Ιατρικής, Διατροφική Θεραπεύτρια
Οι πολλαπλοί αυτοί αρνητικοί παράγοντες αυξάνουν την ολική επιβάρυνση του οργανισμού που έχει σαν αποτέλεσμα εκτός των άλλων και την αύξηση της εκδήλωσης αλλεργικών παθήσεων.
Η Φυσικοπαθητική ιατρική έχει αναγνωρίσει από καιρό τη σχέση της δυσανεξίας στις τροφές με μία σειρά προβλημάτων υγείας που προκύπτουν κατά τη διάρκεια της ζωής μας.
Τι είναι η αλλεργία
Ο όρος «αλλεργία» «άλλο-έργο», με απλά λόγια είναι μία υπερβολική και ανώφελη ανοσοβιολογική αντίδραση – μία αντίδραση υπερευαισθησίας του αμυντικού μας συστήματος σε καθορισμένες ουσίες που αναγνωρίζονται απ’ αυτό σαν «ξένες-άγνωστες». Οι ουσίες αυτές που ονομάζονται αλλεργιογόνα έχουν τεράστιο εύρος, που εκτείνεται από τις τροφές και τη γύρη έως τα φάρμακα ή άλλες χημικές ουσίες.
Τροφικές αλλεργίες
Όσον αφορά τις τροφικές αλλεργίες αναφερόμαστε σε αλλεργικές αντιδράσεις που μοιάζουν με την πρόκληση έντονης αλλεργικής ανοσοβιολογικής αντίδρασης π.χ. εξανθήματα, οίδημα ακόμη και του λάρυγγα όπως συμβαίνει στις περιπτώσεις της αλλεργικής αντίδρασης στο αράπικο φιστίκι. Μπορεί όμως η ευαισθησία ή δυσανεξία στις τροφές να πυροδοτεί την έλευση μίας διαφορετικής, ήπιας συμπτωματολογίας πχ. ημικρανία διάρροια ή δυσκοιλιότητα, αρθραλγίες, φούσκωμα, δυσπεψία κ.λ π.
Η διαφορά μεταξύ αλλεργίας και δυσανεξίας στις τροφές, όσον αφορά την κλινική εικόνα τους, οφείλεται στο ότι προκαλούνται από την εμπλοκή διαφορετικού τύπου αντισωμάτων η κάθε μία. Συνήθως, ο κόσμος όταν λέει «αλλεργία σε τροφές» αναφέρεται στη δυσανεξία.
Ένα πρόβλημα σχετικό με τη δυσανεξία στις τροφές είναι ότι το άτομο δύσκολα συσχετίζει τη συμπτωματολογία της τροφικής δυσανεξίας με την τροφή που την προκαλεί, γιατί δεν υπάρχει άμεση αντίδραση και μπορεί να καθυστερεί η εκδήλωση της συμπτωματολογίας από 1-2 ώρες έως και τρία εικοσιτετράωρα από τη λήψη της τροφής.
Εκτός από την ήπια και ασαφή συμπτωματολογία άλλο χαρακτηριστικό της δυσανεξίας είναι το ότι το άτομο συμπεριφέρεται σαν να έχει εθισμό προς τροφή, έχει δηλαδή την τάση να την καταναλώνει συχνά, και η συνεχής συχνή κατανάλωση καταστέλλει και κάνει πιο ήπια την συμπτωματολογία της δυσανεξίας. Αν διακοπεί η λήψη της τροφής για μία – δύο ή περισσότερες εβδομάδες και την καταναλώσει εκ νέου, τότε, στην αρχή, θα έχουμε αύξηση της έντασης των συμπτωμάτων.
Γιατί προκαλούνται οι αλλεργίες;
Οι περισσότερες εκδηλώσεις αλλεργιών είναι αποτέλεσμα της μείωσης της ακεραιότητας του ηθμού (του φίλτρου) των βλεννογόνων και ιδιαίτερα του βλεννογόνου του εντέρου, με αποτέλεσμα να γίνεται ο βλεννογόνος αυτός πιο διαπερατός στις ξένες προς τον οργανισμό ουσίες.
Σε ένα υγιές έντερο τα μόρια των τροφίμων διασπώνται πλήρως μέχρι να γίνουν απλές χημικές ενώσεις π.χ. μονοσακχαρίτες ή υδατάνθρακες, αμινοξέα ή πρωτεΐνες. Αυτά απορροφώνται στην κυκλοφορία του αίματος δια μέσου του εντερικού βλεννογόνου. Ο οργανισμός μας που αποτελείται από μονοσακχαρίτες και αμινοξέα τα αναγνωρίζει σαν δικά του στοιχεία και τα χρησιμοποιεί.
Μπορεί όμως λόγω της μη πλήρους διάσπασης των τροφών να αυξηθεί ο όγκος των άπεπτων υπολειμμάτων τους στο έντερο. Λόγω και της τοπικής καταστροφής της επιφάνειας του βλεννογόνου του εντέρου με το μηχανισμό της φλεγμονής, που το καθιστά, πλέον, διαπερατό από τις μη πλήρως διασπαρμένες προαναφερθείσες ουσίες, αυτές περνούν το μειωμένο φραγμό του εντέρου και βρίσκονται στο εσωτερικό του οργανισμού και στην κυκλοφορία του αίματος, όπου θα αναγνωρισθούν σαν ξένες.
Θα ακολουθήσει η παραγωγή αντισωμάτων για να τις καταστρέψει κι έτσι, λίγο αργότερα, θα ξεκινήσει η αλλεργική αντίδραση στις τροφές που περιέχουν εκείνες τις ουσίες. Σαν απλά παραδείγματα αιτιών που προκαλούν τη διαδικασία αυτή μπορούμε να αναφέρουμε την πτωχή πέψη των τροφών σε συνδυασμό με τη μειονεκτική χλωρίδα του εντέρου ή την ανάπτυξη δυσβίωσης στο έντερο (αύξηση του πληθυσμού των μυκήτων) και την πτωχή ορθομοριακή διατροφή.
Παράγοντες που ενέχονται στην εκδήλωση της δυσανεξίας ή της αλλεργίας
Μία αλλεργική ή δυσανεκτική αντίδραση θα εξαρτηθεί από πολλαπλούς επιβαρυντικούς παράγοντες όπως:
– Τη γενετική προδιάθεση.
– Τον τύπο και την ποσότητα των αλλεργιογόνων στα οποία εκτιθέμεθα.
– Το επίπεδο ευαισθητοποίησης του ασθενούς.
– Το γενικότερο επίπεδο υγείας του ασθενούς και την έκθεσή του σε επιβαρυντικούς για τον οργανισμό παράγοντες όπως χρόνιες φλεγμονές, ψυχολογική ή σωματική καταπόνηση (στρες) .
– Τη μη εναλλαγή των τροφών και την κατανάλωση των ίδιων τροφών καθημερινά.
Την κατάσταση υγείας ή όχι του εντερικού βλεννογόνου και την κατάσταση της μικροβιακής του χλωρίδας.
– Την αύξηση του πληθυσμού των μυκήτων στο έντερο (δυσβίωση) τη λήψη ή όχι αντιβιώσεων, ορμονικών σκευασμάτων και άλλων φαρμάκων που επηρεάζουν τους πληθυσμούς και την υγεία της εντερικής χλωρίδας κτλ.
– Τη διατροφική μας ισορροπία και τις ελλείψεις μας σε ορθομοριακά στοιχεία (βιταμίνες ιχνοστοιχεία).
Ποιες είναι συνήθως οι τροφές που προκαλούν αλλεργίες;
Πριν τις αναφέρουμε χρειάζεται να σημειώσουμε πως η σειρά με την οποία παρατίθενται τα παρακάτω προϊόντα, προδίδει και τη συχνότητα με την οποία προκαλούν αλλεργίες. Έχουμε λοιπόν και λέμε:
– Προϊόντα που περιέχουν σιτάρι όπως ζυμαρικά και ψωμί.
– Δημητριακά που περιέχουν γλουτένη, δηλαδή, η σίκαλη, το κριθάρι, η βρώμη, το σιτάρι κ. α.
– Γαλακτοκομικά προϊόντα.
– Φιστίκια αράπικα (καρπός, βούτυρο φιστικιών, έλαιο φιστικιών).
– Προϊόντα από καλαμπόκι (τσιπς, αλεύρι καλαμποκιού).
– Εσπεριδοειδή (πορτοκάλι, κίτρο, λεμόνι κ.ά).
– Προϊόντα σόγιας (τόφου, γάλα σόγιας, σκόνη πρωτεΐνης σόγιας, σογιέλαιο).
– Κόκκινο κρέας. Συνήθως, το πρόβλημα προέρχεται από τις πρόσθετες ουσίες όπως ορμόνες και αντιβιοτικά παρά από την ίδια την πρωτεΐνη.
– Καφεΐνη η οποία εμπεριέχεται στον καφέ, το τσάι και τα προϊόντα κόλας.
– Σοκολάτα.
– Υποκατάστατα ζάχαρης (ασπαρτάμη, σακχαρίνη).
– Βελτιωτικά ή πρόσθετα τροφίμων, βελτιωτικά γεύσης, χρωστικές ουσίες κ.ά.
– Φυτοφάρμακα και χημικά συντηρητικά τροφίμων.
– Θειώδη άλατα που εμπεριέχονται σε κονσερβοποιημένα τρόφιμα, φρούτα και κρασιά.
Ποια είναι η πιο συχνή συμπτωματολογία της τροφικής δυσανεξίας;
Γαστρεντερικό σύστημα
* Μετεωρισμός και αέρια (φουσκώματα γενικά ή μετά το γεύμα)
* Κολικοί των βρεφών
* Κοιλιακά άλγη
* Κοιλιοκάκη (δυσανεξία στην γλουτένη)
* Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου – κολίτιδα, διάρροιες
Δερματολογικές αντιδράσεις
* Ακμή
* Κνησμός στο δέρμα
* Εξελκώσεις
* Έκζεμα
* Εξανθήματα
Μυοσκελετικό σύστημα
*Αρθραλγίες
* Μυαλγίες
Αναπνευστικό σύστημα
* Βρογχικό άσθμα
* Επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις του αναπνευστικού
* Βήχας, βράχνιασμα, φταρνίσματα, καταρροή
* Ωτίτιδες
* Χρόνια ιγμορίτιδα
* Ρινική συμφόρηση και οπισθορινική καταρροή
Νευρικό Σύστημα
* Κεφαλαλγίες – ημικρανίες
* Αϋπνίες
* Κατάθλιψη
* Αλλαγή της προσωπικότητας, όπως π. χ. ευερεθιστότητα
* Χρόνια κόπωση
Πώς μπορεί να διαγνωσθεί η τροφική δυσανεξία;
Καμία μέθοδος διάγνωσης δεν είναι 100% αξιόπιστη και μπορεί το άτομο να γίνει ευαίσθητο σε νέες τροφές που προηγουμένως δεν είχε πρόβλημα.
Τα καλύτερα αποτελέσματα τα δίνει η εξέταση που ελέγχει την ύπαρξη αντισωμάτων στο αίμα ως προς τις τροφές. Η τεχνική αυτή της ένωσης αντιγόνου -αντισώματος ονομάζεται ELISA τεστ και απλώς χρειάζονται λίγα κυβικά εκατοστά αίματος, ο ορός του οποίου περιέχει τα αντισώματα που θα ενωθούν πάνω σε μία ειδική μήτρα με τα αντιγόνα τροφών για να ελεγχθούν στη συνέχεια φωτομετρικά.
Υπάρχει ακόμη μία άλλη μέθοδος που ελέγχει την παραμόρφωση που υφίστανται τα λευκά αιμοσφαίρια όταν έρθουν σε επαφή με τα αλλεργιογόνα. Σαν μέθοδος όμως είναι λιγότερο αξιόπιστη από την προηγουμένη.
Υπάρχει βέβαια και η δυνατότητα ελέγχου μέσα από μία ηλεκτρονική τεχνική που ονομάζεται Electrodermal screening test η οποία γίνεται με ηλεκτρονικό υπολογιστή.
Επιπλέον, έχουμε τη δυνατότητα ελέγχου μέσω της τεχνικής και των μηχανημάτων βιοσυντονισμού (Bio-resonance therapy) τα οποία και μπορούν και να θεραπεύσουν την αλλεργία και δυσανεξία στις τροφές.
Πέρα απ’ όλα αυτά όμως διαθέτουμε και μία άλλη, διαφορετική μέθοδο ελέγχου των δυσανεξιών στις τροφές, που μπορεί να πραγματοποιηθεί χωρίς τη συνδρομή κάποιου εργαστηρίου ή ειδικού αλλά από τον ίδιο τον ασθενή. Η μέθοδος αυτή συνιστάται στο να διακόψει ο ασθενής την πρόσληψη της ή των υπόπτων τροφών ( όσες νομίζει ότι του δημιουργούν πρόβλημα από την εμπειρία του), για ένα διάστημα 4 εβδομάδων.
Προσοχή χρειάζεται με το γάλα και το σιτάρι γιατί η αποχή πρέπει να είναι πλήρης και τα τρόφιμα αυτά βρίσκονται μέσα σε πολλά έτοιμα τρόφιμα του εμπορίου χωρίς να αναφέρονται καν στις συσκευασίες.
Παρατηρούμε, λοιπόν, ειδικά προς το τέλος του χρόνου των 4 βδομάδων, την ένταση των διαφόρων συμπτωμάτων και προβλημάτων υγείας. Από τη στιγμή που έχουμε βελτίωση συνεχίζουμε την αποχή των τροφών για τουλάχιστον μία εβδομάδα ακόμη.
Ακολουθεί τώρα η δευτέρα φάση της επαναπρόσληψης μόνο μίας ύποπτης τροφής σε πολλαπλά γεύματα μέσα σε ένα 24ωρο. Ακολούθως σταματάμε την τροφή αυτή για τρία 24ωρα επιστρέφοντας στη διατροφή που είχαμε στις 4 εβδομάδες της αποχής και παρατηρούμε αν έχουμε επανεμφάνιση γνωστών ή νέων συμπτωμάτων μέσα σε αυτές τις 72 ώρες. Επανεμφάνιση συμπτωμάτων σημαίνει ότι η τροφή είναι ένοχη. Εάν δεν έχουμε συμπτωματολογία, με την ίδια λογική καταναλώνουμε την επόμενη ύποπτη τροφή.
Συμπτώματα που μπορούν να παρουσιαστούν είναι κεφαλαλγία , ναυτία, πόνος στο στομάχι και την κοιλιά, ρινική συμφόρηση ή συνάχι, επιπεφυκίτιδα , φαρυγγίτιδα, κνησμός , εξανθήματα στο δέρμα, υπνηλία, αϋπνία, κόπωση, ευερεθιστότητα , μυαλγίες μυϊκοί σπασμοί ή αρθραλγίες κ.λπ.
Θεραπευτική προσέγγιση της δυσανεξίας ή της αλλεργίας στις τροφές
Για την επίλυση του προβλήματος υπάρχουν γενικά μέτρα πού αφορούν τη γενικότερη βελτίωση της υγείας μας και της υγείας του εντέρου και εξατομικευμένα που αφορούν την ή τις τροφές.
Όσον αφορά την τροφή οι προσεγγίσεις είναι δύο:
– Αποφυγή της τροφής για αρκετούς μήνες και επαναχρησιμοποίησή της αν δεν μας προκαλέσει τη συμπτωματολογία με την επαναπρόσληψη. Σε περίπτωση που έχουμε συμπτώματα όπως τα αναφέραμε προηγουμένως και στο τεστ, σημαίνει ότι δεν έχει απευαισθητοποιηθεί ο οργανισμός μας οπότε θέλει και νέα αποχή ή την πλήρη διακοπή της συγκεκριμένης τροφής. Εάν βέβαια δεν εμφανισθούν συμπτώματα μπορούμε να δοκιμάζουμε να τη χρησιμοποιήσουμε σε αραιά διαστήματα π.χ. 1 φορά κάθε 2 εβδομάδες παρατηρώντας πως θα συμπεριφερθεί ο οργανισμός μας . Εάν όμως η κατανάλωση της τροφής είναι συχνή τότε η πιθανότητα νέας ευαισθητοποίησης σε αυτήν και η επανεμφάνιση της αλλεργικής αντίδρασης θα αυξηθεί κατά πολύ.
Εκτός της αποφυγής, η μοναδική θεραπευτική λύση που υπάρχει είναι η θεραπεία του Βιοσυντονισμού όπου μέσα από αυτήν απευαισθητοποιείται σε μερικές θεραπευτικές συνεδρίες ο ασθενής από την αλλεργική αντίδραση του στην συγκεκριμένη τροφή. Σημειωτέον ότι η μέθοδος απευαισθητοποίησης με ενέσεις που γίνεται π.χ. στις περιπτώσεις αλλεργίας από γύρη ή από ακάρεα, δεν έχει εφαρμογή και δεν χρησιμοποιείται στις τροφές.
– Γενικά μέτρα πού αφορούν την γενικότερη βελτίωση της υγείας και της υγείας του εντέρου μας.
Η τακτοποίηση και η επίλυση διαφόρων προβλημάτων του οργανισμού μας θα μας κάνει λιγότερο ευαίσθητους στο να παρουσιάζουμε αλλεργικές εκδηλώσεις.
Εδώ βρίσκεται και η δική μας συμμετοχή στο πρόβλημα, γιατί η αλλαγή και η βελτίωση του τρόπου διαβίωσης θα μειώσει και τα προβλήματα με τις αλλεργίες. Συγκεκριμένα και πάντοτε όσον αφορά το ζήτημα της βελτίωσης της υγείας χρειάζεται να εστιάσουμε, ιδιαίτερα, την προσοχή μας στους παρακάτω τομείς:
1. Βελτίωση της διατροφής.
Χρησιμοποιώντας ποιοτικότερη τροφή – βιολογικά προϊόντα όσο είναι δυνατόν – θα μειωθεί το φορτίο των χημικών ουσιών από τα λιπάσματα και τα παρασιτοκτόνα που δέχεται συνεχώς ο οργανισμός μας. Θα μειωθεί έτσι η αρνητική επιβάρυνση και βλάβη στο επιθήλιο του εντερικού βλεννογόνου, θα βελτιωθεί η ποιότητα του ηθμού του εντέρου και θα μειωθεί η διαπερατότητα του εντερικού βλεννογόνου. Θα βελτιωθεί επίσης η απορρόφηση των στοιχείων των τροφών ώστε να μην έχουμε ελλείψεις σε βιταμίνες, ιχνοστοιχεία κ.λ.π.
2. Εναλλαγή των τροφών.
Η περιοδική και μη συνεχής καθημερινή κατανάλωση της ίδιας τροφής μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης αλλεργίας.
3. Κάλυψη των αναγκών και ελλείψεων του οργανισμού σε βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και ουσιώδη λιπαρά οξέα με τη βοήθεια των συμπληρωμάτων διατροφής θα βοηθήσει γενικότερα την υγεία του οργανισμού μας και την υγεία και λειτουργία του βλεννογόνου του εντέρου. Σημειωτέον ότι υπάρχει η δυνατότητα να καθορισθούν σήμερα επακριβώς οι ελλείψεις και να καλυφθούν οι ανάγκες μέσα από ένα τεστ που γίνεται με Ηλεκτρονικό Υπολογιστή, εντελώς ανώδυνα.
4. Λύση προβλημάτων που αφορούν το έντερο π. χ. με υποκατάσταση της χλωρίδας του εντέρου με τη λήψη προβιοτικών (Acidophilus, Lactobacillus, Streptococcus thremophillus και Bifid bacteria ) ή με τη θεραπεία της δυσβίωσης του εντέρου ( Candida syndrome, yeast syndrome) όπου είναι αναγκαίο. Επίσης η ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος θα βοηθήσει στην αύξηση της άμυνας του οργανισμού μας.
5. Πρόγραμμα διατροφής. Με την καθοδήγηση του ειδικού της φυσικοπαθητικής Ιατρικής μπορεί κανείς να υποβληθεί σε αποτοξινωτικό πρόγραμμα διατροφής για ένα μικρό χρονικό διάστημα, αν κριθεί απαραίτητο. Επίσης ένα προσωπικό θεραπευτικό πρόγραμμα διατροφής αποκλειστικά για τον οργανισμό μας και τα προβλήματα υγείας του, θα αποτελέσει βοήθεια στην απαλλαγή από το πρόβλημα της αλλεργίας.
6. Αποφυγή επιβαρυντικών συνηθειών.
Καλό είναι να αποφεύγουμε όσους περισσότερους γενικούς επιβαρυντικούς παράγοντες μπορούμε είτε επηρεάζουν άμεσα το πρόβλημα της αλλεργίας , είτε έμμεσα τον οργανισμό μας. Τέτοιοι παράγοντες είναι το κάπνισμα, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, το ψυχολογικό στρες, οι διάφορες χημικές ουσίες όπως τα εντομοκτόνα κ.α.
Η αποκατάσταση των προβλημάτων των αλλεργιών ή δυσανεξιών καθώς και της δυσβίωσης του εντέρου η οποία συνήθως προηγείται των αλλεργιών χρονικά, είναι κεφαλαιώδους σημασίας γιατί εκτός από το ότι υπάρχει πιθανότητα να επεκταθεί η αντίδραση σε πολύ περισσότερες τροφές , μπορεί με την πάροδο του χρόνου να οδηγήσει και σε άλλα νέα προβλήματα υγείας περισσότερο σοβαρά, πέραν της καθημερινής ταλαιπωρίας που υφίσταται ο ασθενής από τα συμπτώματα της αλλεργίας ή της δυσανεξίας αυτά καθαυτά.
Το άρθρο αυτό υπάρχει και στη διεύθυνση http://diodos.info/mag/modules/tinycontent/index.php?id=277