Οι ημικρανίες δεν είναι ένας απλός πονοκέφαλος που μπορεί να περάσει βγαίνοντας στον καθαρό αέρα, ίσως παίρνοντας και ένα ήπιο παυσίπονο. Ο πόνος της ημικρανίας είναι αφόρητος και αναστατώνει όλο τον οργανισμό.
Της Νίκης Ψάλτη
Οι πληροφορίες για το άρθρο δόθηκαν από την κα Ματίνα Χρονοπούλου.
Εντοπίζεται στη μία πλευρά του κεφαλιού – εξ’ ου και ο όρος «ημικρανία» – αλλά μπορεί να διαχέεται σε όλο το κεφάλι ή να εναλλάσσεται από τη μία πλευρά του κεφαλιού στην άλλη.
Στις γραμμές που ακολουθούν μπορείτε να ενημερωθείτε για τις εναλλακτικές μεθόδους αντιμετώπισης των ημικρανιών. Να θυμάστε όμως δύο πράγματα. Πρώτον ότι για μια αποτελεσματική θεραπεία έχει σημασία η λήψη ενός καλού ιστορικού από τον εναλλακτικό θεραπευτή στον οποίο θα απευθυνθείτε. Δεύτερον ότι οι εναλλακτικές θεραπείες δεν είναι μαγικές! Πρέπει να βοηθήσετε κι εσείς την κατάσταση αποφεύγοντας, όσο μπορείτε, ό,τι γνωρίζετε ότι πυροδοτεί τις κρίσεις σας.
Η «ταυτότητα» μιας κρίσης ημικρανίας
Πριν την κρίση, στο 25% των περιπτώσεων, παρουσιάζεται η αύρα, που χαρακτηρίζεται από αλλαγές στην αντίληψη του φωτός (π.χ., «μυγάκια», «αστράκια»), καθώς και απο μυϊκή αδυναμία στα άκρα. Ο πόνος του κεφαλιού είναι παλμικού χαρακτήρα. Συχνά συνοδεύεται από ναυτία και από δυσανεξία στο φως, τους θορύβους και τις μυρωδιές. Οι παράγοντες που πυροδοτούν μια κρίση είναι το ψυχικό, αλλά και το φυσικό στρες λόγω της έκθεσης στο κρύο, των καιρικών μεταβολών, της κούρασης, της έλλειψης ύπνου, αλλά και του άδειου στομαχιού. Επιπλέον εκλυτικοί παράγοντες μιας κρίσης θεωρούνται κάποια τρόφιμα (π.χ., το τυρί, η σοκολάτα, το αλκοόλ), αλλά και ορισμένες διατροφικές ελλείψεις (ριβοφλαβίνης, μαγνησίου).
Η συχνότητα των κρίσεων ποικίλει -μπορεί να εκδηλώνονται μια φορά τον μήνα ή την εβδομάδα, αλλά σε σοβαρές καταστάσεις μπορεί να είναι ακόμη και καθημερινές. Μια κρίση συνήθως διαρκεί λίγες ώρες, αλλά ενδέχεται να περάσει ακόμη και μετά από τρεις μέρες! Όσοι υποφέρουν από συχνές κρίσεις, συνήθως παρουσιάζουν προηγουμένως έναν άλλο τύπο πονοκεφάλου, την κεφαλαλγία τάσεως (περιγράφεται σαν σφίξιμο στο κεφάλι με έντονο πόνο στον αυχένα) η οποία πυροδοτεί τον μηχανισμό της ημικρανίας.
Ένα γυναικείο πρόβλημα
Στη χώρα μας υπάρχουν περίπου ένα εκατομμύριο ημικρανικών ασθενών εκ των οποίων, τα 2/3 είναι γυναίκες. Τα οιστρογόνα, οι κατεξοχήν γυναικείες ορμόνες, εικάζεται ότι παίζουν ρόλο στην εμφάνιση των ημικρανιών (π.χ., στην αρχή του μηνιαίου κύκλου).
Βελονισμός: λύνει το πρόβλημα
Ο βελονισμός συμβάλλει, αποδεδειγμένα, στην αντιμετώπιση της ημικρανίας κυρίως προληπτικά -μειώνοντας την ένταση και την συχνότητα των κρίσεων – αλλά και άμεσα – την ώρα της κρίσης. Ο βελονισμός θεωρείται ιδιαίτερα αποτελεσματικός (κατά 80%) στην ανακούφιση της κεφαλαλαλγίας τάσεως που προηγείται της ημικρανικής κρίσης, «σπάζοντας» έτσι τον φαύλο κύκλο που οδηγεί στην ημικρανία. Οσον αφορά την καθαυτό ημικρανική κρίση – πριν της οποίας δεν εκδηλώνεται κεφαλαλγία τάσεως – ο βελονισμός θεωρείται αποτελεσματικός στο 50% των περιπτώσεων. Ορισμένα από τα κλασικά σημεία στα οποία τοποθετούνται οι βελόνες του θεραπευτή είναι στους κροτάφους, στο μέτωπο, ανάμεσα στα φρύδια, στα αυτιά, στο πίσω μέρος του κεφαλιού, στον αυχένα, στη ράχη του χεριού, εκεί όπου ενώνεται ο αντίχειρας με τον δείκτη, καθώς και στο πόδι, εκεί που ενώνεται το πρώτο δάκτυλο με το δεύτερο. Κατά κύριο λόγο όμως, τα σημεία βελονισμού καθορίζονται με βάση το λεπτομερές ιστορικό του ατόμου.
Η οζονοθεραπεία
Σήμερα αρκετοί γιατροί εφαρμόζουν την οζονοθεραπεία για την αντιμετώπιση των ημικρανιών και αναφέρουν ότι τα ποσοστά επιτυχίας ξεπερνούν το 85%. Η οζονοθεραπεία εφαρμόζεται ως εξής: ο γιατρός σας παίρνει αίμα (100-150ml), το οποίο συλλέγει σε έναν ασκό αιμοδοσίας. Στη συνέχεια το εμπλουτίζει με όζον και σας το επαναμεταγγίζει. Ο ακριβής μηχανισμός δράσης αυτής της μεθόδου δεν είναι γνωστός – εικάζεται ότι δρα σε επίπεδο νευροδιαβιβαστών του εγκεφάλου. Η οζονοθεραπεία θεωρείται αποτελεσματική και για την αντιμετώπιση της κεφαλαλγίας τάσεως, μόνο που στην περίπτωση αυτή, γίνονται ενέσεις με όζον απευθείας πάνω στους σφιγμένους μυς (π.χ., στον αυχένα, στους κροτάφους).
Ομοιοπαθητική: «Διώχνει» τις ημικρανίες
Ο στόχος της ομοιοπαθητικής αγωγής είναι η σταδιακή μείωση της έντασης και της συχνότητας των ημικρανικών κρίσεων, με απώτερο σκοπό αυτές να σταματήσουν εντελώς. Τα ομοιοπαθητικά φάρμακα όμως, δεν είναι παυσίπονα. Δρουν «ενεργειακά», ενισχύοντας τις δυνάμεις του οργανισμού. Αν και η σωστή επιλογή του ομοιοπαθητικού φαρμάκου εξαρτάται από την ιδιοσυγκρασία του ασθενούς, στη συνέχεια αναφέρουμε ορισμένα από αυτά που χορηγούνται συχνότερα.
Belladona – Η κλασική εικόνα της belladonna είναι η έξαψη στο κεφάλι και τα κρύα άκρα. Ο πόνος εντοπίζεται κυρίως στη δεξιά μεριά του κεφαλιού. Ο ασθενής ενοχλείται ιδιαίτερα από το φως και το θόρυβο. Θέλει να ξαπλώσει και να μην κουνιέται όσο διαρκεί η κρίση. Ανακουφίζεται κάπως με κρύα επιθέματα.
Lachesis – Ο πόνος της ημικρανίας εντοπίζεται στην αριστερή πλευρά του κεφαλιού. Ο πάσχων νιώθει ότι του ανέβηκε το αίμα στο κεφάλι και θέλει δροσερά επιθέματα. Βρίσκεται σε υπερένταση και νιώθει έντονη την ανάγκη να φλυαρεί, προκειμένου να εκτονώσει την ένταση που νιώθει – όσο και αν αυτό ακούγεται παράξενο.Η Lachesis δίνεται συχνότερα σε γυναίκες.
Spingelia – ο πόνος εντοπίζεται στην αριστερή πλευρά του κεφαλιού, κυρίως πίσω από το αριστερό μάτι και αντανακλάται στον αυχένα. Το πρόσωπο είναι χλωμό και ο πάσχων κρυώνει και έχει τάση για εμετό.
Sanguinaria – Ο πόνος της ημικρανίας εντοπίζεται πίσω από το δεξί μάτι και αντανακλά στον αυχένα. Ο πάσχων έχει τάση για εμετό και δυσφορεί με τη ζέστη.
Pulsatila – Θεωρείται γυναικείο φάρμακο. Τα χαρακτηριστικά της κρίσης δεν είναι ιδιαιτέρα. Συνήθως η ημικρανία παρουσιάζεται μετά από μία στεναχώρια, η εξαιτίας της έκθεσης στον ήλιο ή σε έναν κλειστό χώρο και η πάσχουσα νιώθει καλύτερα όταν βρεθεί σε πιο δροσερό περιβάλλον.
Lycopodium – Ο πόνος της ημικρανίας εντοπίζεται στη δεξιά πλευρά του κεφαλιού και διαχέεται σε όλο το κεφάλι. Η κρίση εκδηλώνεται τις απογευματινές ώρες μεταξύ 15.00 και 20.00. Συχνά ο πάσχων έχει και πεπτικά προβλήματα (φουσκώματα).
Τα βότανα που ανακουφίζουν
Ορισμένα βότανα βοηθούν στην αντιμετώπιση των ημικρανιών, κυρίως όταν λαμβάνονται προληπτικά (3 φορές την εβδομάδα). Τα βότανα που μπορούν να σας ωφελήσουν είναι:
Η μέντα – η δράση της είναι αναλγητική, ηρεμιστική, αντισπασμωδική, μαλακτική και διουρητική (αποφύγετέ την όμως αν έχετε έντονη αιμοραγία τις ημέρες της εμμήνου ρύσεως).
Η πασιφλόρα – Τα φύλλα της πασιφλόρας είναι πλούσια σε φλαβονοειδή. Είναι ένα βότανο με κατευναστικές, αντισπασμωδικες και ηρεμιστικές ιδιότητες (αποφύγετε τη λήψη της αν λαμβάνετε αντικαταθλιπτικά τύπου ΜΑΟ) Η λεβάντα – Τα άνθη της έχουν ηρεμιστική, αντισπασμωδική και χαλαρωτική δράση (λόγω της ιδιότητάς της να διεγείρει την μήτρα, συνιστάται η αποφυγή της στην εγκυμοσύνη). Το τήλιο Τα άνθη και τα φύλλα του τήλιου έχουν ηρεμιστική και αντισπασμωδική δράση. Σας βοηθά να χαλαρώσετε και να καταπραύνετε την ενταση.
Η βαλεριάνα – Η ρίζα της βαλεριάνας έχει παυσίπονη και υπναγωγό δράση, βελτιώνει την πέψη, μειώνει την πίεση και δρα σαν σπασμολυτικό των μυών (αποφύγετε όμως, την λήψη της παράλληλα με υπναγωγά φάρμακα). Το μελισσόχορτο: το βότανο αυτό καταπραύνει το νευρικό σύστημα. Έχει ηρεμιστικές, αντισπασμωδικές και μαλακτικές ιδιότητες.
Το χαμομήλι – το βότανο αυτό, που υπάρχει σε κάθε σπίτι, είναι ιδανικό για την καταπολέμηση των ημικρανιών. Θεωρείται κατασταλτικό του άγχους και της νευρικής έντασης.
Η λουίζα – τα φύλλα και τα άνθη της λουίζας έχουν αντισπασμωδική και τονωτική δράση.
Πώς θα τα ετοιμάσετε: ρίξτε ένα κουταλάκι του γλυκού από το βότανο σε ένα φλιτζάνι με βρασμένο νερό και αφήστε το σκεπασμένο για 8-10 λεπτά.
Επίσης μια πρακτική λύση, αντί της προετοιμασίας βοτάνων, είναι το βάμμα (πωλείται στα φαρμακεία). Ρίχνετε 4-5 σταγόνες από το βάμμα σε ένα φλιτζάνι με ζεστό νερό, προσθέτετε λίγο λεμόνι και το πίνετε.
Η ρεφλεξολογία είναι αποτελεσματική
Η ρεφλεξολογία είναι μια τεχνική πιέσεων σε ορισμένα σημεία (των άκρων και των αυτιών) που «αντιστοιχούν» αντανακλαστικά σε κάθε όργανο του σώματος. Η ρεφλεξολογία θα μπορούσε να ανακουφίσει άμεσα μια κρίση ημικρανίας, αλλά κατά κύριο λόγο βοηθά προληπτικά, αποφορτίζοντας τον οργανισμό από την ένταση και ενισχύοντας την άμυνά του. Στη συνέχεια αναφέρουμε ορισμένα σημεία – κλειδιά που πιέζοντάς τα (δυνατά!) μπορείτε να ανακουφιστείτε από τον πόνο. Οι πιέσεις πρέπει να ασκούνται στο χέρι ή το αυτί που βρίσκεται προς την ίδια πλευρά με την αντίστοιχη πλευρά του κεφαλιού που πονάει.
Τα δάκτυλα του χεριού. Πιέστε με κυκλικές κινήσεις τα δάκτυλα του χεριού, τόσο κατά μήκος όσο και στα πλάγια, για ένα λεπτό. Τα δάκτυλα αντιστοιχούν στο κεφάλι και η βάση των δακτύλων στον αυχένα. Εάν η ημικρανία σας εντοπίζεται στην μπροστινή πλευρά του κεφαλιού, επιμείνετε στην περιοχή κοντά στο νύχι καθώς και πάνω σ’ αυτό. ο λοβός του αυτιού. Με τον δείκτη και τον αντίχειρά σας πιέστε δυνατά, κάνοντας κυκλικές κινήσεις, τον λοβό του αυτιού σας για 40’’. Ο λοβός αντιστοιχεί στο κεφάλι. Εάν ο πόνος εντοπίζεται στο μπροστινό μέρος του κεφαλιού, τότε εξασκήστε πίεση προς την μέσα πλευρά του λοβού (προς το μάγουλό σας). ο αντίχειρας. Πιέστε δυνατά με τον αντίχειρά σας, για ένα λεπτό, την έξω πλάγια πλευρά του αντίχειρα του άλλου χεριού, στο ύψος του νυχιού, αλλά και λίγο πιο κάτω. Αφήστε το δάκτυλό σας να πιέσει κάθε «λακουβίτσα» που θα συναντήσει στην πορεία του. Η περιοχή αυτή αντιστοιχεί στον αυχένα.
Το σιάτσου βοηθά
Το σιάτσου είναι μια παραδοσιακή γιαπωνέζικη μέθοδος που σημαίνει «πίεση με το δάκτυλο» και εξασκείται στα ίδια σημεία του σώματος στα οποία εφαρμόζεται και ο βελονισμός, με σκοπό την αποσυμφόρηση της ζωτικής ενέργειας του οργανισμού. Εφαρμόζεται προληπτικά, αλλά μπορεί να προσφέρει και άμεση ανακούφιση από τον πόνο, γι’ αυτό και αναφέρουμε ορισμένα σημεία – κλειδιά (να επιλέγετε πάντα το άκρο που είναι στην ίδια πλευρά με την πλευρά του κεφαλιού σας που πονάει).
Η γωνία ανάμεσα στον δείκτη και τον αντίχειρα. Πιάστε με τον δείκτη και τον αντίχειρα σας του άλλου χεριού, αυτό το σημείο στη ράχη του χεριού σας και πιέστε το, με κυκλικές κινήσεις για ένα λεπτό. Με τον τρόπο αυτό αποφορτίζεται η ενέργεια των μεγάλων κοιλοτήτων του σώματος – του κεφαλιού, του αναπνευστικού και του γαστρεντερικού συστήματος.
Ο αντίχειρας – Πιέστε για ένα λεπτό στη βάση του νυχιού του αντίχειρα. Με τον τρόπο αυτό «συντονίζεστε» με το κανάλι της ζωτικής ενέργειας που φτάνει στο κεφάλι. ο καρπός. Πιέστε για δύο λεπτά όλη την περιοχή γύρω από τον καρπό σας, εκεί όπου αυτός ενώνεται με την παλάμη σας. «Ανιχνεύστε» την περιοχή δίνοντας έμφαση στα πλαινά «αυλάκια». Η πίεση αυτών των σημείων βοηθά στην αποφόρτιση της έντασης του αυχένα και του κεφαλιού.
Τα αιθέρια έλαια καταπραΰνουν τον πόνο
Ορισμένα αιθέρια έλαια μπορούν να σας ανακουφίσουν άμεσα από τον πόνο της ημικρανίας, επειδή έχουν, μεταξύ άλλων, ηρεμιστική, αναλγητική και καταπραϋντική δράση. Σ’ αυτά ανήκουν η λεβάντα, το χαμομήλι, η μέντα, το περγαμόντο, η ματζουράνα και η λουΐζα.
Τα αιθέρια έλαια μπορείτε να τα χρησιμοποιήσετε:
Σε αρωματικό λύχνο: Ρίξτε τρεις σταγόνες από το κάθε αιθέριο έλαιο (μέχρι τρία) σε ένα αρωματικό λύχνο. Μόλις αρχίσει ο βρασμός, κάντε εισπνοές για 5-10’.
Σε κομπρέσες: Σε ένα μπολ με χλιαρό νερό ρίξτε δύο σταγόνες περγαμόντο και δύο σταγόνες χαμομήλι. Βουτήξτε ένα βαμβακερό πανί και κάντε κομπρέσες στο κεφάλι. Εάν όμως γνωρίζετε ότι η ημικρανία σας πυροδοτείται εξαιτίας μιας αλλεργικής ευαισθησίας, προτιμήστε τις κρύες κομπρέσες με λεβάντα και μέντα.
Κάνοντας μασάζ στους κροτάφους: Ρίξτε σε ένα ποτήρι 10ml χαμομηλέλαιο και προσθέστε 6 σταγόνες μαντζουράνα. Στη συνέχεια κάντε μασάζ στον αυχένα και στα μηνίγγια.
Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό VITA το 2007.