Αντιμετώπιση χρόνιου πόνου με φυσικά μέσα και εναλλακτικές Θεραπείες (τρίτο μέρος).
Ο πόνος είναι συνυφασμένος με τη ζωή και δεν υπάρχει κανένας στον κόσμο που να μην έχει την εμπειρία αυτή, από τη στιγμή που ήρθε στη γη.
Ενώ για πολλούς αποτελεί ανελέητη, καθημερινή ταλαιπωρία. Είναι καθαρά υποκειμενικό αίσθημα (τον ίδιο πόνο θα το βιώσουν με διαφορετική ένταση δύο άτομα), πολλές φορές είναι δύσκολο να καθοριστεί, να περιγραφεί ή να εξηγηθεί στους άλλους.
Ο οξύς πόνος είναι αναπόσπαστο και πολύτιμο κομμάτι της επιβίωσής μας, γιατί αποτελεί την προειδοποίηση «κινδύνου» από τον οργανισμό μας. Είναι μία δυσάρεστη αίσθηση και αποτελεί ‘‘απάντηση’’ του οργανισμού σε ένα ερέθισμα που σχετίζεται με υπαρκτή ή πιθανή καταστροφή ιστών, βλάβη ή δυσλειτουργία του οργανισμού.
Δεν είναι πάθηση. Αν και πολλοί θεωρούν τον χρόνιο πόνο (ή χρόνιο άλγος) σαν “πάθηση”, ίσως επειδή είναι σήμερα ένα ιδιαιτέρως διαδεδομένο και επίμονο σε λύση πρόβλημα, όντας το κύριο σύμπτωμα των διαφόρων εκφυλιστικών παθήσεων σε ανθρώπους μέσης και μεγάλης ηλικίας. Είναι ένα σύμπτωμα. Προκαλείται δηλαδή από κάποια υποκείμενη πάθηση ή κατάσταση.
Ο πόνος έχει διάφορα χαρακτηριστικά. Μπορεί να είναι οξύς ή αμβλύς, συνεχής ή περιοδικός, σταθερός ή σφύζων, μπορεί να είναι εντοπισμένος ή διάσπαρτος, ήπιος ή δυνατός, διαξιφιστικός, νηγμώδης ή καυστικός, μπορεί να αντανακλά σε άλλες περιοχές μακράν του οργάνου που πάσχει.
Επηρεάζεται από ψυχολογικούς παράγοντες, το άγχος, την κατάθλιψη ή και την προσδοκία του ασθενούς (π.χ. σε αναμονή αποζημίωσης από ασφάλεια ή του κέρδους της προσοχής από τους οικείους του πάσχοντος).
Υπάρχουν συγκεκριμένοι νευρικοί οδοί που σχετίζονται με τη μεταβίβαση του αισθήματος του πόνου. Ξεκινούν πάντα από συγκεκριμένους υποδοχείς που είναι διάσπαρτοι σε όλο το σώμα στις απολήξεις των νεύρων. Οι υποδοχείς λαμβάνουν το ‘‘μήνυμα’’ ή την ‘‘πληροφορία’’ και το μεταφέρουν στο νεύρο, μετατρέποντάς το σε ηλεκτρικό ερέθισμα και το νεύρο, με τη σειρά του, το μεταφέρει στον νωτιαίο μυελό και από εκεί σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου όπου αναλύεται – επεξεργάζεται και ‘‘μεταφράζεται’’ για να γίνει το”αίσθημα του πόνου”.
Το όλο σύστημα είναι ιδιαιτέρως πολύπλοκο με την εμπλοκή των νευροδιαβιβαστών, που συμμετέχουν στην όλη διαδικασία.
Οι υποδοχείς, τα νεύρα και οι νευρικοί οδοί είναι διαφόρων ειδών στις διάφορες περιοχές ή όργανα του σώματος και διαφορετικοί για τα διαφορετικά είδη του πόνου (π.χ. οξύ και χρόνιο).
Διαφορετικά είδη πόνου
Οξύς πόνος: είναι ένα βιολογικό σύμπτωμα, απάντηση υφισταμένου αρνητικού ερεθίσματος, όπως η καταστροφή ιστών λόγω νόσου ή τραύματος. Έχουμε επομένως (ή ακολουθεί) οξεία φλεγμονή στους ιστούς. Ο πόνος εμφανίζεται αιφνιδίως και αποτελεί προειδοποίηση «κινδύνου» και ως τέτοια πρέπει να εκλαμβάνεται.
Μπορεί να είναι εντοπισμένος ή να ακτινοβολεί (π.χ ισχιαλγία/εστία στη σπονδυλική στήλη – ακτινοβολία πόνου στο πόδι).
Μπορεί να συνοδεύεται ή όχι από συμπτώματα του αυτόνομου νευρικού σύστημα (ιδρώτας, ναυτία, μύση, ταχυκαρδία…).
Είναι οξύς και επιμένει για όσο διάστημα υπάρχει η παθολογία στους ιστούς. Μειώνεται δε καθώς το βλαπτικό ερέθισμα ή η νόσος υποχωρεί.
Διάρκεια λιγότερη από 3μήνες ή εάν δεν καταστεί δυνατόν να θεραπευθεί αποτελεσματικά, η υποκείμενη νόσος μεταπίπτει σε χρόνιο πόνο.
Χρόνιος πόνος: όταν ο πόνος διαρκεί περισσότερο από το σύνηθες διάστημα μιας οξείας νόσου ή κάκωσης, δηλαδή για διάρκεια μεγαλύτερη από 3-6 μήνες. Ή αν το άλγος επιμένει για περισσότερο από 1 μήνα μετά την ανάρρωση και αποκατάσταση μιας οξείας ασθένειας ή κάκωσης (τραυματισμού).
Σχετίζεται με μία χρόνια παθολογία. Ή τέλος μπορεί να μην υφίσταται εμφανής τραυματισμός ή ασθένεια που να τον προκαλεί αλλά να υπάρχει πόνος.
Ο χρόνιος πόνος που οφείλεται σε οργανική νόσο θεραπεύεται αποτελεσματικά με τη θεραπεία της υποκείμενης νόσου.
Ο χρόνιος πόνος είναι συνήθως συνεχής, βύθιος, νυγμώδης, σαν σφίξιμο, ενώ μπορεί να είναι ή και να μην είναι εντοπισμένος. Ο ασθενής μπορεί να αισθάνεται κουρασμένος, καταθλιπτικός, δύσθυμος , απελπισμένος, ενώ απουσιάζουν τα συνοδά συμπτώματα από το αυτόνομο νευρικό σύστημα που έχουμε στον οξύ πόνο.
Οι πιο συχνές αιτίες χρόνιου πόνου είναι τα προβλήματα του μυοσκελετικού συστήματος (περίπου το 50%), ενώ σύμφωνα με μια άλλη μελέτη, ο πόνος στη μέση (οσφυαλγία – ισχιαλγία) είναι η πιο συχνή αιτία επίσκεψης σε γιατρό για επώδυνη νόσο.
Το 19% του πληθυσμού της Ευρώπης υποφέρει από χρόνιο πόνο, ενώ στις ΗΠΑ 42% των ενηλίκων έχει καθημερινά πόνο και το 89% μία φορά τον μήνα. Ενώ το 50% των ασθενών που επισκέπτονται τους γιατρούς έχουν και σύμπτωμα πόνου.
Εάν ο πόνος γίνει χρόνιος δεν είναι πλέον προειδοποίηση «κινδύνου» – προειδοποίηση ενός προβλήματος — είναι πια ο ίδιος το μεγάλο πρόβλημα, λόγω της αρνητικής επίδρασης στην ποιότητα ζωής των ασθενών, που μπαίνουν σε ένα φαύλο κύκλο κατάθλιψης, αντικοινωνικότητος, μείωση της παραγωγικότητος στην εργασία και συχνές απουσίες. Ακόμη, ανησυχίας για το μέλλον τους στην εργασία, ανησυχίας για την υγεία τους, για τη σχέση τους μέσα την οικογένεια, για την οικονομική τους κατάσταση, για τις παρενέργειες από την κατάχρηση των αναλγητικών, αισθήματα θυμού, απογοήτευσης, απελπισίας… με αποτέλεσμα την επιδείνωση του άλγους από την ψυχολογική επιβάρυνση στον αυτοτροφοδοτούμενο φαύλο κύκλο.
Ματίνα Χρονοπούλου BSc., N.D., Ph.D.
Δρ. Φυσικοπαθητικής Θεραπευτικής
Λιάπης Ιωάννης Ιατρός
Νευρολόγος – Ψυχίατρος – Βελονιστής
http://naturopathyingreece.wordpress.com/